Ο Στυλιανός Λουκά κέρδισε το βραβείο Science & SciLifeLab για νέους επιστήμονες | Biology.gr

Κύτταρα του εγκεφάλου ελέγχουν… τη γήρανση

Οι επιστήμονες από το Κολέγιο Ιατρικής Albert Einstein έχουν διαπιστώσει ότι τα κύτταρα στον υποθάλαμο του εγκεφάλου ελέγχουν πόσο γρήγορα γίνεται η γήρανση του σώματος. Η μελέτη, που έγινε σε ποντίκια, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες στρατηγικές για την αποτροπή ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία και την παράταση της διάρκειας ζωής. Η εργασία δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο στο Nature.Ο υποθάλαμος ήταν γνωστό ότι ρυθμίζει σημαντικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης, της αναπαραγωγής και του μεταβολισμού. Σε μια εργασία που δημοσιεύτηκε στο Nature το 2013, οι ερευνητές του Κολλεγίου έκαναν την εκπληκτική διαπίστωση ότι ο υποθάλαμος ρυθμίζει επίσης τη γήρανση σε όλο το σώμα. Τώρα, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει ποια είναι αυτά τα κύτταρα στον υποθάλαμο που ελέγχουν τη γήρανση: ένας μικροσκοπικός πληθυσμός ενήλικων νευρικών βλαστικών κυττάρων, τα οποία ήταν γνωστό ότι είναι υπεύθυνα για το σχηματισμό νέων εγκεφαλικών νευρώνων.

“Η έρευνά μας δείχνει ότι ο αριθμός των υποθαλαμικών νευρικών βλαστοκυττάρων μειώνεται φυσιολογικά κατά τη διάρκεια ζωής ενός θηλαστικού και αυτή η πτώση επιταχύνει τη γήρανση”, λέει ο συγγραφέας Dongsheng Cai, MD, Ph.D., καθηγητής μοριακής φαρμακολογίας στο Einstein. “Αλλά ανακαλύψαμε επίσης ότι τα αποτελέσματα αυτής της απώλειας δεν είναι μη αναστρέψιμα. Με την αναπλήρωση αυτών των βλαστικών κυττάρων ή των μορίων που παράγουν είναι δυνατό να επιβραδυνθούν και ακόμη και να αντιστραφούν διάφορες πτυχές της γήρανσης σε όλο το σώμα”.

Μελετώντας αν τα βλαστοκύτταρα στον υποθάλαμο κρατούν το κλειδί για τη γήρανση, οι ερευνητές εξέτασαν πρώτα την τύχη αυτών των κυττάρων καθώς υγιή ποντίκια γερνούσαν. Ο αριθμός των βλαστικών κυττάρων του υποθαλάμου άρχισε να μειώνεται όταν τα ζώα έφτασαν τους 10 μήνες περίπου, δηλαδή αρκετούς μήνες πριν εμφανιστούν τα συνηθισμένα σημάδια γήρανσης. “Όταν τα ποντίκια βρίσκονταν σε προχωρημένη ηλικία – περίπου στα δύο χρόνια – τα περισσότερα από αυτά τα κύτταρα δεν υπήρχαν πια”, λέει ο Dr. Cai.

Οι ερευνητές στη συνέχεια θέλησαν να μάθουν αν αυτή η προοδευτική απώλεια βλαστικών κυττάρων προκαλούσε πράγματι τη γήρανση. Έτσι παρατηρούσαν τι συνέβαινε όταν απενεργοποιούσαν επιλεκτικά τα υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα σε μεσήλικα ποντίκια. “Αυτή η επέμβαση που έκαναν οι επιστήμονες επιτάχυνε πολύ τη γήρανση σε σύγκριση με τα ποντίκια ελέγχου και τα ζώα με τα μεταλλαγμένα βλαστοκύτταρα πέθαιναν νωρίτερα από το φυσιολογικό”, λέει ο Dr. Cai.

Μπορεί να προστεθούν βλαστοκύτταρα στον υποθάλαμο για να αντισταθμίσουν τη γήρανση; Για να απαντήσουν σε αυτή την ερώτηση, οι ερευνητές αποφάσισαν να εγχύσουν βλαστικά κύτταρα στους υποθαλάμους των εγκεφάλων μεσήλικων ποντικών των οποίων τα αρχέγονα κύτταρα είχαν καταστραφεί καθώς και στους εγκεφάλους κανονικών παλιών ποντικών. Και στις δύο ομάδες ζώων, η θεραπεία επιβράδυνε ή ανέστρεφε τη γήρανση.

   Ο Dr. Cai και οι συνάδελφοί του βρήκαν ότι:

  • τα υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα φαίνονταν ότι ασκούν τα αντιγηραντικά αποτελέσματα τους απελευθερώνοντας μόρια που ονομάζονται microRNAs (miRNAs). Δεν εμπλέκονται στη σύνθεση πρωτεϊνών αλλά, αντιθέτως, παίζουν βασικούς ρόλους στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης.
  • Τα miRNAs συσκευάζονται μέσα σε μικροσκοπικά σωματίδια που ονομάζονται εξωσώματα, τα οποία τα υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα απελευθερώνουν στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό των ποντικών.

Οι ερευνητές εξήγαγαν εξωσώματα που περιέχουν miRNA από υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα και τα πρόσθεσαν στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό δύο ομάδων ποντικών: ποντίκια μέσης ηλικίας των οποίων τα υποθαλαμικά βλαστικά κύτταρα είχαν καταστραφεί και κανονικά μεσήλικα ποντίκια. Αυτή η θεραπεία επιβράδυνε σημαντικά τη γήρανση και στις δύο ομάδες ζώων, όπως μετρήθηκε με ανάλυση ιστών και δοκιμές συμπεριφοράς που περιελάμβαναν την εκτίμηση των αλλαγών στην αντοχή των μυών των ζώων, τον συντονισμό, την κοινωνική συμπεριφορά και τη γνωστική ικανότητα.

Οι ερευνητές τώρα προσπαθούν να εντοπίσουν τους συγκεκριμένους πληθυσμούς των microRNAs και ίσως άλλους παράγοντες που εκκρίνονται από αυτά τα βλαστοκύτταρα που είναι υπεύθυνα για αυτά τα αντιγηραντικά αποτελέσματα.

Print Friendly, PDF & Email
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας!

Μείνετε ενήμεροι για νέα και άρθρα μας.