Το χασμουρητό είναι ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΟ!? | Biology.gr

Υπάρχουν άραγε οι ανθρώπινες φερομόνες;

Οι φερομόνες είναι χημικές ουσίες, αόρατες στο γυμνό μάτι, που εντοπίζονται στο δέρμα και τις τρίχες. Επίσης, συγκεντρώνονται στον ιδρώτα και στα ούρα. Tα κυριότερα σημεία του σώματος που εκκρίνουν φερομόνες είναι:

  • Το πρόσωπο.
  • Οι μασχάλες.
  • Τα γεννητικά όργανα

Όταν δύο άνθρωποι είναι κοντά, οι φερομόνες τους αιωρούνται και εισέρχονται στη μύτη, τη «δίοδό» τους προς τον εγκέφαλο. Καταλήγουν στο τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει την έκκριση των αναπαραγωγικών ορμονών (π.χ. των οιστρογόνων στις γυναίκες, της τεστοστερόνης στους άνδρες). Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κέντρα του εγκεφάλου που ελέγχουν τις αναπαραγωγικές ορμόνες σχετίζονται στενά με αυτά της όσφρησης (γι’ αυτό και στους πάσχοντες από μια μορφή υπογοναδισμού -ελλιπή ανάπτυξη των κυττάρων που ελέγχουν τις αναπαραγωγικές ορμόνες- δεν λειτουργεί η αίσθηση της όσφρησης).

Οι επιστήμονες εδώ και καιρό συζητούν αν οι άνθρωποι εκκρίνουν χημικές ουσίες που μεταβάλλουν τη συμπεριφορά άλλων ανθρώπων. Μια νέα μελέτη αποδυναμώνει περισσότερο αυτή τη θεώρηση αποκαλύπτοντας ότι δύο φερομόνες που υποστήριζαν ότι επηρεάζουν την ανθρώπινη έλξη, δεν έχουν τέτοιες επιπτώσεις στο αντίθετο φύλο και μάλιστα οι ειδικοί είναι διχασμένοι σχετικά με το αν υπάρχουν αυτές οι ανθρώπινες φερομόνες.

457262a-i1.0

Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Royal Society Open Science, ζήτησε από ετεροφυλόφιλους συμμετέχοντες να βαθμολογήσουν πρόσωπα του αντίθετου φύλου βάσει ελκυστικότητας ενώ παράλληλα εκτίθονταν σε δυο στεροειδή που υποτίθεται ότι είναι ανθρώπινες φερομόνες. Η μια ονομάζεται ανδροσταδιενόνη (AND) και ανιχνεύεται στους άντρες στον ιδρώτα και στο σπέρμα, ενώ η δεύτερη ονομάζεται οιστρατετραενόλη (EST) και βρίσκεται στα ούρα των γυναικών. Οι ερευνητές ζήτησαν, επίσης, από τους συμμετέχοντες να κρίνουν το φύλο “ουδέτερων” προσώπων που είχαν δημιουργηθεί από συγχωνευμένες εικόνες ανδρών και γυναικών. Οι συγγραφείς θεώρησαν ότι αν τα στεροειδή ήταν φερομόνες οι γυναίκες που συμμετείχαν και τους είχε δοθεί AND θα αναγνώριζαν τα “ουδέτερα” πρόσωπα για άνδρες, ενώ οι άντρες συμμετέχοντες που τους είχε δοθεί EST θα τα αναγνώριζαν για γυναίκες.

Επίσης, θεώρησαν ότι τα  στεροειδή σε απάντηση στην όψη του αντίθετου φύλου θα «οδηγούσαν» τους συμμετέχοντες να βαθμολογήσουν τα πρόσωπα του αντίθετου φύλου ως πιο ελκυστικά συγκριτικά με εκείνα του ίδιου φύλου.

Κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Οι ερευνητές δε βρήκαν καμία επίδραση των στεροειδών στη συμπεριφορά των συμμετεχόντων και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ετικέτα των υποτιθέμενων φερομονών, AND και EST, πρέπει να καταρριφθεί.

«Έχω την πεποίθηση ότι τα στεροειδή AND και EST δεν αξίζουν να μελετηθούν περαιτέρω», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας αυτής της μελέτης, Leigh Simmons, εξελικτικός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας στο Crawley.

Ο  Simmons ανήκει στην ομάδα των ερευνητών που πιστεύουν ότι οι ανθρώπινες φερομόνες πιθανόν να υπάρχουν αλλά δεν έχουν καταφέρει ακόμα να τις ταυτοποιήσουν. Βλέπει τα AND και EST ως μια αποτυχημένη απόσπαση της προσοχής των ερευνητών όσον αφορά στην ύπαρξη των ανθρώπινων φερομονών που οδήγησε τις έρευνες σε αδιέξοδο καθώς έδιναν συνεχώς αρνητικά αποτελέσματα.

Ωστόσο, η Wen Zhou, ψυχολόγος συμπερφοράς στην Κινέζικη Ακαδημία Επιστημών του Πεκίνου υποστηρίζει ότι οι AND και EST μπορούν να είναι ανθρώπινες φερομόνες. «Η μεγαλύτερή μου ανησυχία με τα πειράματα αυτής της μελέτης είναι ότι δεν πραγματοποιήθηκαν ακολουθώντας αυστηρό σχεδιασμό», έγραψε σε ένα mail  που έστειλε στο Science. Η Zhou, το 2014 δημοσίευσε μια μελέτη με την οποία επιβεβαίωνε ότι οι AND και EST πράγματι επηρεάζουν την κρίση των συμμετεχόντων στη βαθμολόγηση της ελκυστικότητας. Στο πείραμα που περιγράφηκε παραπάνω αμφιβάλλει για τις εικόνες των “ουδέτερων” προσώπων που χρησιμοποιήθηκαν κι αν τελικά ήταν ουδέτερου φύλου αυτό που έβλεπαν οι συμμετέχοντες. Επίσης, θεωρεί πως οι συμμετέχοντες ήταν επηρεασμένοι  από το τσιρότο με το οποίο είχε κολληθεί πάνω τους βαμβάκι εμποτισμένο με τις ουσίες.

Η Martha McClintock, συμπεριφορική νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο είναι αυτή που θα μπορούσαμε να πούμε ότι “ευθύνεται” για τη φήμη που έχουν αποκτήσει οι AND και EST ως ανθρώπινες φερομόνες, γεγονός για το οποίο έχει επικριθεί μερικές φορές. Μάλιστα υποστηρίζει ότι γυναίκες οι οποίες ζουν μαζί μπορούν να συγχρονίσουν την έμμηνο ρύση τους και εξακολουθεί να πιστεύει ότι οι ενώσεις αυτές μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά των ανθρώπων πολύ περισσότερο από ότι πιστεύουν μερικοί. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτές οι ενώσεις, ακόμη και σε μικρές ποσότητες επηρεάζουν τις λειτουργίες του εγκεφάλου», λέει η McClintock.

Ο Tristram Wyatt, ερευνητής που ασχολείται με τις φερομόνες στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι πεπεισμένος πως οι ερευνητές οφείλουν να επανεξετάσουν τον τρόπο με τον οποίο αναζητούν τις ανθρώπινες φερομόνες. Οι μελέτες που μέχρι τώρα είχαν επικεντρωθεί στην έλξη μεταξύ των αντίθετων φύλων και στη σεξουαλική τους συμπεριφορά δεν μπόρεσαν να δώσουν πλήρως κατανοητά αποτελέσματα. Έτσι, αντ’ αυτού υποστηρίζει πως οι επιστήμονες θα πρέπει να στρέψουν τις έρευνές τους σε μωρά τα οποία δεν έχουν ακόμη υποστεί σύγχυση με τις μυρωδιές και όντας  ανεπηρέαστα θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στα ερεθίσματα από τις φερομόνες.

Print Friendly, PDF & Email
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας!

Μείνετε ενήμεροι για νέα και άρθρα μας.