…αγχώδεις διαταραχές
Η τεστοστερόνη είναι μια στεροειδής ορμόνη και η σύνθεση αρχίζει με την είσοδο της χοληστερόλης στα κύτταρα Leydig. Τα κύτταρα Leydig βρίσκονται στους ενδιάμεσους χώρους των σπερματικών σωληναρίων, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπίδια και είναι υπεύθυνα για την ορμονική λειτουργία των όρχεων. Η χοληστερόλη με τη βοήθεια μιτοχονδριακών ενζύμων, μετατρέπεται σε τεστοστερόνη η οποία αποτελεί το κύριο ορμονικό προϊόν των όρχεων. Η σύνθεση της επάγεται από την ωχρινοτρόπο ορμόνη (LH) μετά την επίδραση της γοναδοτροπικής εκλυτικής ορμόνης (GnRH). Η LH παράγεται στην υπόφυση του εγκεφάλου και στους άνδρες επιδρά στα κύτταρα Leydig συμβάλλοντας στην έκκριση τεστοστερόνης. Η GnRH εκκρίνεται στον υποθάλαμο, διεγείρει την παραγωγή γοναδοτροπινών και ρυθμίζει τη γαμετογένεση και τη στεροειδογένεση.
Η τεστοστερόνη εκκρίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του άρρενος από τα κύτταρα Leydig υπό τη συνεχή διέγερση της LH. Η βιολογική της δράση εκδηλώνεται σε οργανικά συστήματα και ιστούς.
- Επιδρά, αρχικά, στο γεννητικό σύστημα κατά την εμβρυϊκή περίοδο και κατά την ήβη. Έτσι, π.χ. συμβάλλει κατά την εμβρυϊκή περίοδο στη διαφοροποίηση των γεννητικών πόρων προς την κατεύθυνση του άρρενος.
- Επίσης, επιδρά στο δέρμα, στην τριχοφυΐα, στη φωνή, στο λιπώδη ιστό και, τέλος, στο σκελετό.
- Έρευνες, τον τελευταίο καιρό έχουν δείξει κι άλλες λειτουργίες της τεστοστερόνης, η οποία φαίνεται να είναι υπεύθυνη για τις αυξημένες νοητικές ικανότητες ενός ατόμου αλλά και για διάφορες διαταραχές.
Τα δάχτυλα σου δείχνουν τις αθλητικές σου ικανότητες αλλά και αγχώδεις διαταραχές
Ένας νευροεπιστήμονας συγκρίνοντας το δείκτη σου και τον παράμεσο του χεριού σου, μπορεί να σου πει αν είσαι αγχώδης ή καλός αθλητής.
Είναι γνωστό ότι ενήλικες των οποίων ο δείκτης είναι μικρότερος από τον παράμεσο είχαν εκτεθεί σε μεγάλη ποσότητα τεστοστερόνης όταν βρίσκονταν μέσα στη μήτρα.
- Γυναίκες και άντρες με αυτό το χαρακτηριστικό έχουν, κατά μέσο όρο, καλύτερη αντίληψη του χώρου ως ενήλικες. Επίσης, έχουν καλύτερη φυσική κατάσταση και καλύτερες αθλητικές ικανότητες αλλά
- είναι και περισσότερο επιρρεπείς να έχουν Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) και Σύνδρομο Τουρέτ.
Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό? Αγόρια και κορίτσια εκτίθενται σε τεστοστερόνη όταν βρίσκονται στη μήτρα. Όλοι έχουν διαφορετικά επίπεδα φυλετικών ορμονών. Μερικοί άντρες έχουν πολλή τεστοστερόνη, ενώ άλλοι λιγότερη και το ίδιο συμβαίνει και στις γυναίκες. Γυναίκες που έχουν λάβει μια ποσότητα τεστοστερόνης προγεννητικά, δε χρειάζονται κι άλλη ως ενήλικες.
24 γυναίκες και μια σταγόνα τεστοστερόνης…
«Η σχέση ανάμεσα στο δείκτη και στον παράμεσο δείχνει το ποσό της τεστοστερόνης στο οποίο έχει εκτεθεί ένα άτομο όταν βρισκόταν στη μήτρα.» λέει ο Carl Pintzka που είναι γιατρός και ερευνητής στο NTNU (Norwegian University of Science and Technology).
Στη διδακτορική του διατριβή στο NTNU, ο Pintzka ασχολήθηκε με τη διαφορετική λειτουργία του εγκεφάλου σε άντρες και γυναίκες και μελέτησε τη θεωρία για τη σημασία του μήκους των δακτύλων και το πως ο λειτουργεί ο εγκέφαλος
Μέτρησε το μήκος των δακτύλων σε 42 γυναίκες και στις μισές από αυτές έδωσε μια σταγόνα τεστοστερόνης. Στις άλλες μισές έδωσε εικονικό φάρμακο. Μετά από αυτό οι γυναίκες κλήθηκαν να εκτελέσουν κάποιες νοητικές εργασίες.
Κοντύτερος δείκτης, περισσότερη τεστοστερόνη
«Θα μπορούσαμε να ελέγξουμε πώς τα επίπεδα της τεστοστερόνης επηρεάζουν διαφορετικές ικανότητες υγιών γυναικών στη μήτρα και στην ενήλικη ζωή» λέει ο Pintzka.
Ένας δείκτης που είναι σχετικά κοντύτερος από τον παράμεσο δείχνει ότι το άτομο όταν βρισκόταν στη μήτρα είχε εκτεθεί σε αρκετή τεστοστερόνη, ενώ ένας δείκτης σχετικά μακρύτερος καταδεικνύει μικρότερη έκθεση σε τεστοστερόνη μέσα στη μήτρα.
«Μια εξήγηση πίσω από αυτή τη σχέση είναι η διαφορετική ποσότητα των υποδοχέων για τα οιστρογόνα και την τεστοστερόνη στα διάφορα δάκτυλα όταν το άτομο βρίσκεται μέσα στη μήτρα. Επίσης, η σχέση αυτή παραμένει σταθερή και μετά τη γέννηση, γεγονός που καταδεικνύει ότι η ισορροπία της εμβρυϊκής ορμόνης είναι αυτή που καθορίζει αυστηρά αυτή την αναλογία», είπε ο Pintzka
Περισσότερη τεστοστερόνη, καλύτερη αίσθηση του χώρου…
Η σύγκριση ανάμεσα στο δείκτη και τον παράμεσο ενός ανθρώπου σχετίζεται με ένα πλήθος ικανοτήτων στην ενήλικη ζωή.
Ο Pitzka υποστηρίζει πως το γεγονός αυτό βρέθηκε να σχετίζεται περισσότερο με τις αθλητικές δραστηριότητες όπου τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης πριν τη γέννηση συνδέονταν άμεσα με τις καλύτερες επιδόσεις. Ο ερευνητής προσθέτει πως παρ’ όλα αυτά υπήρξαν και αποτελέσματα που δε σχετίζονταν τα παραπάνω αλλά κατά γενική ομολογία τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης έχουν άμεση σχέση με τις εξαιρετικές ικανότητες. Οι άντρες, για παράδειγμα, έχουν περισσότερο ανεπτυγμένη την ικανότητα προσανατολισμού τους στο χώρο.
Αντίθετα, τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης έδειξαν να σχετίζονται με τις υψηλές επιδόσεις στην αποστήθιση λέξεων. Επίσης, τα επίπεδα της εμβρυϊκής είναι πιθανόν να ευθύνονται για την εμφάνιση διάφορων ασθενειών του εγκεφάλου.
…μα και εμφάνιση ΔΕΠΥ και αυτισμού
Ο Pintzka λέει ότι μελέτες έχουν δείξει ότι τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης στη μήτρα αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που είναι περισσότερο συχνές στους άντρες όπως είναι η ΔΕΠΥ, το σύνδρομο Τουρέτ και ο αυτισμός. Χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνη σχετίζονται με τις εμφάνιση ασθενειών που είναι κοινές στις γυναίκες όπως είναι το άγχος και η κατάθλιψη.
Η μελέτη του, πρωτίστως, περιελάμβανε το πώς η τεστοστερόνη επηρεάζει την ικανότητα των γυναικών να αντιλαμβάνονται το χώρο. Οι γυναίκες κλήθηκαν να περιηγηθούν σε έναν εικονικό λαβύρινθο και να περιστρέψουν νοητικά τρισδιάστατα αντικείμενα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν μια θετική επίδραση των υψηλών επιπέδων τεστοστερόνης στις χωρικές ικανότητες αλλά σύμφωνα με τον Pintzka χρειάζεται περισσότερη μελέτη πιστεύοντας ότι θα αποδειχθεί σημαντική συσχέτιση. Επίσης, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι αυτά τα επίπεδα της ορμόνης είναι σημαντικά τόσο στη μήτρα όσο και στην ενήλικη ζωή.
Με άλλα λόγια δεν μπορεί να βγει ακόμα σίγουρο συμπέρασμα. Ο Pintzka δεν βρήκε προγεννητική ορμονική επίδραση στην ικανότητα των συμμετεχόντων στη μελέτη να περιηγηθούν σ’ ένα εικονικό λαβύρινθο. Τέλος, ο Pintzka λέει πως οι γυναίκες που είχαν υψηλό σκορ στη χωρική τοποθέτηση είχαν και υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης τόσο προγεννητικά όσο και στην ενήλικη ζωή τους, ενώ εκείνες με το χαμηλότερο σκορ είχαν μικρή ποσότητα τεστοστερόνης και στα δυο στάδια της ζωής τους.
