Ο δωδεκάλογος της σωστής τροφής για τη… σκέψη!

Οι εξετάσεις πλησιάζουν και τα μικρά φαιά κύτταρα θέλουν… καλό φαγητό!

   Εδώ και πολλά χρόνια έχει επικρατήσει η άποψη «είμαστε ό,τι τρώμε» και όχι τυχαία! Η διατροφή παίζει καίριο ρόλο στη λειτουργία του οργανισμού και μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ομοιόστασης. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να ενισχύεται όμως και η άποψη ότι η διατροφή επηρεάζει και τις γνωσιακές λειτουργίες –τη μάθηση και τη μνήμη-  αλλά και το συναίσθημα!

   Με άλλα λόγια η διατροφή επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τον εγκέφαλό μας και κατά συνέπεια τις δραστηριότητες που αυτός συντονίζει! Όσο παράξενο και αν μας φαίνεται ο εγκέφαλος καταναλώνει τεράστια ποσά ενέργειας σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα μας γι’ αυτό και για να παραμένουμε δυνατοί και υγιείς πρέπει να τον… «ταΐζουμε» σωστά!

   Προκειμένου ο εγκέφαλός μας να επιτελεί σωστά το έργο του πρέπει να λειτουργούν άριστα οι συνάψεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων που μεταδίδουν τα χημικά και ηλεκτρικά μηνύματα –τα οποία κωδικοποιούν τις πληροφορίες που λαμβάνουμε από το περιβάλλον μας και τις αντιδράσεις μας σε αυτές- στις επιμέρους περιοχές του αλλά και σε όλο το σώμα προκειμένου να συντονίσουν τις δραστηριότητές μας . Η μάθηση νέων πληροφοριών αλλά και η παγιωμένη, στο φλοιό του εγκεφάλου μας, μνήμη όσων έχουμε μάθει μέχρι σήμερα είναι οι πιο σημαντικές διεργασίες για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε λίγο καιρό!

    Γνωρίζατε ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα αποτελούν βασικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών στον εγκέφαλό μας αλλά δε μπορούμε να συνθέσουμε όλα τα λιπαρά οξέα που χρειαζόμαστε; Πιο συγκεκριμένα, τα ω-3 και ω-6 λιπαρά α-λινολεϊκό και το λινελαϊκό οξύ αντίστοιχα, δεν τα συνθέτουμε και πρέπει απαραίτητα να τα προσλαμβάνουμε από τη διατροφή μας.

   Ειδικά κατά την περίοδο των εξετάσεων, χρειαζόμαστε όλη την ενέργεια που μπορούμε να πάρουμε από τη διατροφή μας, γι’ αυτό και πρέπει να φροντίσουμε να τροφοδοτούμε τα «μικρά φαιά μας κύτταρα» με όλες τις παρακάτω τροφές (βλ. πίνακα) –σε ισορροπία μεταξύ τους και στις σωστές ποσότητες. Είναι απαραίτητο να λαμβάνουμε τα θρεπτικά συστατικά μέσω της ισορροπημένης διατροφής και όχι να αρκούμαστε σε συμπληρώματα διατροφής.

   Σε μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια δεν έχει αποδειχθεί ότι η λήψη σκευασμάτων βιταμινών και μετάλλων έχει θετικά αποτελέσματα ως προς την πρόληψη ασθενειών. Αντιθέτως σε κάποιες περιπτώσεις φαίνεται ότι η υπερκατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής πυροδοτεί ή επιταχύνει την εμφάνιση διάφορων νοσημάτων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα συμπληρώματα διατροφής έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε χημικά συστατικά, τα οποία ενδέχεται να έχουν παρενέργειες. Βασικότερο κίνδυνο αποτελεί το γεγονός ότι πολλοί καταναλωτές συμπληρωμάτων λαμβάνουν τελικά μεγαλύτερες ποσότητες βιταμινών και άλλων στοιχείων από αυτές που είναι ανεκτές από τον οργανισμό, με αποτέλεσμα να γίνεται συσσώρευσή τους στο σώμα, με ανεπιθύμητες παρενέργειες.  Ειδικότερα σε ό,τι αφορά πρωτεϊνούχα συμπληρώματα διατροφής για όσους αθλούνται, θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη ότι η υπερκατανάλωση πρωτεΐνης δεν ενισχύει τη μυϊκή μάζα, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του ποσοστού του λίπους και να προκαλέσει προβλήματα στο συκώτι ή τα νεφρά.

   Η λήψη συμπληρωμάτων συνιστάται υπό συγκεκριμένες συνθήκες, όπου τα απαραίτητα συστατικά δε λαμβάνονται μέσω της διατροφής, όπως για παράδειγμα αν κάποιος κάνει μια υποθερμιδική διατροφή ή είναι χορτοφάγος, σε περιπτώσεις ασθένειας ή σε άτομα τρίτης ηλικίας κ.α. Ένα άτομο που τρέφεται φυσιολογικά και ισορροπημένα με όλες τις ομάδες τροφίμων δεν έχει καμία απολύτως ανάγκη τα συμπληρώματα διατροφής!

   Ενημερωθείτε από τον παρακάτω πίνακα σε τι βοηθάει τον εγκέφαλό μας κάθε ξεχωριστό συστατικό και ενσωματώστε τα όλα –εκτός αν έχετε κάποια ιδιαίτερη ευαισθησία σε κάποιο οπότε το αντικαθιστάτε με μια από τις εναλλακτικές- και αφήστε τα μικρά φαιά κύτταρα να κάνουν… θαύματα!!

Ο δωδεκάλογος της σωστής τροφής για τη… σκέψη!

Πηγές:

• Fernando Gómez-Pinilla, Brain foods: the effects of nutrients on brain function, Nat Rev Neurosci. 2008

• Enhui Pan, Xiao-an Zhang, Zhen Huang, Artur Krezel, Min Zhao, Christine E. Tinberg, Stephen J. Lippard, and James O. McNamara, Vesicular Zinc Promotes Presynaptic and Inhibits Postsynaptic Long-Term Potentiation of Mossy Fiber-CA3 Synapse, Neuron, 2011

• N. Jahanshad et al., “Brain structure in healthy adults is related to serum transferrin and the H63D polymorphism in the HFE gene,” PNAS, doi/10.1073/pnas.1105543109, 2011.

• https://www.scientificamerican.com/article/does-d-make-a-difference/

• https://www.naturalnews.com/033722_zinc_memory.html

• www.bebrainfit.com