Ο Στυλιανός Λουκά κέρδισε το βραβείο Science & SciLifeLab για νέους επιστήμονες | Biology.gr

Οι ερευνητές προτείνουν να χαρτογραφήσουν το γονιδίωμα όλων των έμβιων οργανισμών

Όταν πρόκειται για την αλληλούχιση του γονιδιωμάτος τότε ακούγονται μεγάλα και φιλόδοξα νούμερα. Υπάρχει η βρετανική βιοτράπεζα που για παράδειγμα υπόσχεται την αποκρυπτογράφηση των γονιδιωμάτων 500.000 ατόμων ή από την άλλη μια προσπάθεια των Ισλανδών για μελέτη των γονιδιωμάτων ενός ολόκληρου πληθυσμού ανθρώπων. Σε μια συνάντηση που διοργανώθηκε προχθές στην Ουάσινγκτον, αμερικάνοι και κινέζοι γενετιστές ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να προχωρήσουν στην αλληλούχιση «όλης της ζωής της Γης»

Το σχέδιο τους, το οποίο δεν έχει ακόμα χρηματοδότηση μπορεί να κοστίσει αρκετά δισεκατομμύρια δολλάρια και έχει ονομαστεί Πρόγραμμα Βιογονιδιώματος της Γης (Earth BioGenome Project- EBP). Ο Harris Lewin, εξελικτικός γενετιστής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Ντεϊβις, ο οποίος είναι μέρος της ομάδας που ήρθε με αυτό το φιλόδοξο πρόγραμμα πριν 2 χρόνια λέει ότι το EBP θα κάνει το πρώτο βήμα εστιάζοντας στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς που περιλαμβάνουν όλα τα φυτά, τα ζώα αλλά και τους μονοκύτταρους οργανισμούς όπως είναι οι αμοιβάδες.

Αυτό το πλάνο και η υλοποίηση του προγράμματος βρήκε δεκτικό κοινό στο BioGenomics2017, ένα συνέδριο που συγκεντρώθηκαν εξελικτικοί βιολόγοι και συστηματικοί βιολόγοι και βρήκαν ενδιαφέρουσα αυτή την πρόταση. Ο Oliver Ryder βιολόγος στο Ινστιτούτο για την Προστασία της Έρευνας στην Καλιφόρνια λέει «Αυτή είναι μια μεγάλη ιδέα. Αν πραγματικά θέλουμε να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο εξελίχτηκε η ζωή, η χαρτογράφηση ολόκληρης της ζωής της Γης θα παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτό»dna-model-earth-rectangles-graphs-as-backdrop-element-image-furnished-nasa-45039454

Ο Ryder παρομοίασε αυτή την ιδέα με το Πρόγραμμα Χαρτογράφησης του Ανθρώπινου Γονιδιώματος το οποίο όταν ξεκίνησε εκείνη την εποχή ήταν μια ιδιαίτερα φιλόδοξη αλλά ταυτόχρονα και αμφιλεγόμενη προσπάθεια καθώς ήταν τεχνικά αδύνατο να υλοποιηθεί για πάνω από 30 χρόνια. Αυτή η προσπάθεια τότε δεν οδήγησε μόνο στην αποκρυπτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος αλλά και σε νέες τεχνολογίες για το DNA που βρίσκονται στο επίκεντρο της ιατρικής. «Οι άνθρωποι έμαθαν από τη χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος ότι η εμπειρία της αλληλούχισης αποτελεί τεράστιο πλεονέκτημα για τη βιολογία», λέει ο Lewin.

 Ο αρχικός στόχος είναι να αλληλουχηθεί με λεπτομέρεια το DNA ενός μέλους κάθε ευκαρυωτικής οικογένειας (περίπου 9.000), ώστε να δημιουργηθούν γονιδιώματα αναφοράς για κάθε μία από αυτές, τα οποία θα είναι ανάλογα με το ανθρώπινο γονιδίωμα αναφοράς. Το επόμενο βήμα θα είναι η ανάγνωση του γονιδιώματος ενός είδους από κάθε ένα από τα 150.000 έως 200.000 γένη (στη συστηματική ταξινόμηση της ζωής, τα συγγενικά είδη απαρτίζουν ένα γένος και τα συγγενικά γένη μια οικογένεια). Στο τελικό στάδιο, αναμένεται η ανάλυση του γονιδιώματος (με λιγότερες λεπτομέρειες) καθενός από τα 1,5 εκατομμύρια εναπομένοντα γνωστά ευκαρυωτικά είδη. Μέχρι σήμερα, από όλο το δέντρο της ζωής, έχουν «διαβαστεί» πολύ λίγα πλήρη γονιδιώματα ευκαρυωτικών οργανισμών και πολύ περισσότερα γονιδιώματα μη ευκαρυωτικών (βακτηρίων και αρχαίων).

Η προσπάθεια χαρτογράφησης όλων των γονιδιωμάτων των ευκαρυωτικών οργανισμών θα κοστίσει περίπου το ίδιο με την αλληλούχιση του πρώτου ανθρώπινου γονιδιώματος εκτιμούν ο Lewin και ο συνδιοργανωτής του EBP John Kress ο οποίος είναι εξελικτικός βιολόγος στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής της Καλιφόρνια. Χρειάστηκαν 2,7 δισεκατομμύρια δολάρια (σημερινά χρήματα 4,8 δισεκατομμύρια δολάρια) για να διαβαστούν οι περίπου 3 δισεκατομμύρια βάσεις. Μια αμερικάνικη εταιρεία ανακοίνωσε στο συνέδριο BioGenomics2017 πως είναι ικανή να ολοκληρώσει την αλληλούχισει των των γονιδιωμάτων όλων των ευκαρυωτικών οργανισμών μέσα σε ένα χρόνο με κόστος 100$. Πάντως τα μεγαλύτερα ινστιτούτα γενετικής στον κόσμο, όπως το βρετανικό Wellcome Trust Sanger Institute και το κινεζικό Beijing Genomics Institute (BGI) έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους στο σχέδιο. Έτσι, ο Lewin λέει «είναι σαφές σε μένα ότι με αυτό των τρόπο θα μπορέσουμε να αλληλουχίσουμε τα γονιδιώματα όλων των οργανισμών πάνω στη Γη»

Η ομάδα σχεδιασμού τόνισε πως είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν πρότυπα για την774138-dna εξασφάλιση υψηλής ποιότητας αποτελεσμάτων. Η συλλογή του γενετικού υλικού από όλους τους οργανισμούς αποτελεί πρόκληση καθώς πολλά από τα μουσεία που συντηρούν δείγματα DNA από διάφορα είδη δεν τηρούν αυστηρά τα πρωτόκολλα συντήρησης. Ακόμα και δείγματα που συλλέχθηκαν και καταψύχθηκαν πρόσφατα δεν υφίστανται τους σωστούς χειρισμούς διατήρησης λέει ο εξελικτικός βιολόγος του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης Guojie Zhang. Η έλλειψη πρωτοκόλλου μπορεί να υπονομεύσει την αξιοπιστία αυτού του εγχειρήματος σημειώνει ο νευροβιολόγος Erich Jarvis.

Ο Lewin έκλεισε την ομιλία του στο συνέδριο BioGenomics2017 απευθυνόμενος σε ερευνητές πρόθυμους να βοηθήσουν λέγοντας πως είναι αισιόδοξος κι ότι κάτι τέτοιο δε θα συμβεί. Επίσης, επισήμανε πως είναι πολύ μεγάλη η προσπάθεια κι ότι χρειάζονται πολλοί έμπειροι και καταρτισμένοι επιστήμονες οι οποίοι θα μπορούν να συνεισφέρουν.

Print Friendly, PDF & Email
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας!

Μείνετε ενήμεροι για νέα και άρθρα μας.